Монгол Улсаас Франц улсад суух Элчин сайд А.Баттөрийг албан тушаалаа урвуулан ашиглаж мөнгө угаасан гэх хэргээр АТГ-т шалгаж эхлээд буй. Шил дараалан гарсан дипломатуудын хэргийн сүүлийн дуулиан бол яах аргагүй Элчин сайд А.Баттөртэй холбоотой хэрэг юм.
Түүнийг визний хураамжийн мөнгийг гэр бүлийнхээ гишүүдээрээ дамжуулан авч мөнгө угаасан байж болзошгүй хэмээн хуулийнхан шалгаж эхлээд багагүй хугацаа өнгөрч байна. Хэрэг юу болов, эргэн тойронд нь ямар үйл явдал өрнөж байна вэ?
А.БАТТӨРИЙГ ОФШОР БҮСЭД МӨНГӨ УГААСАН ЭСЭХИЙГ ДАВХАР ШАЛГАЖ БАЙНА
АТГ-ынхан А.Баттөрийг албан тушаалаа урвуулж олсон мөнгөө офшор бүсэд угаасан байж болзошгүй гэдгийг давхар шалгаж байгааг эх сурвалж хэлэв.
Дипломат ёсоо зөрчин албан тушаалаа урвуулан ашиглаж визний хураамжийн мөнгийг хууль бусаар цуглуулсан, түүнийгээ офшор бүсэд угаасан, тэр хөрөнгөөрөө усан үзмийн талбайтай тансаг харш худалдаж авсан зэрэг хэд, хэдэн үндэслэлээр буруутгагдаж байх магадлалтай болж байна.
Энэ хэргийн хүрээнд өнгөрсөн долоо хоногт АТГ-аас Франц дахь Монголын Элчин сайдын яаманд нэгжлэг хийсэн юм. Мөн А.Баттөрийг өнгөрсөн арванхоёрдугаар сард гадаад дахь Элчин сайд нар Монголд цуглараад байхад нь хилийн хориг тавьсан билээ.
А.БАТТӨРӨӨС ГАДНА ТҮҮНИЙ ЭХНЭР, ЗӨВЛӨХ Ч ХУУЛИЙН БАЙГУУЛЛАГАД ТАТАГДАЖ ЭХЛЭВ
Элчин сайд А.Баттөрөөс гадна түүний эхнэр Ц.Баярмаа, зөвлөх М.Батсайхан нарын нэр дээр хуулийн байгууллагынхан хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээсэн тухай мэдээлэл аль эртнээс тарсан.
Тодруулбал, Польшийн Цагдаагийн газраас Монгол Улсын 69 иргэнийг эрэн сурвалжилж эхэлсэн тухай өнгөрсөн оны есдүгээр сард УИХ-ын Аюулгүй байдлын байнгын хорооны хурал дээр тус хорооны дарга, УИХ-ын гишүүн Т.Аюурсайхан анх мэдэгдсэн юм.
Тэрбээр “Польшийн хуулийн байгууллагаас манай улсын 69 иргэнийг эрэн сурвалжилж байгаа мэдээллийг ирүүлсэн. Зарим нь дипломат төлөөлөгчийн газар, зарим нь Монгол Улсын төрийн албанд, улс төрийн намын удирдах түвшинд ажиллаж байгаа хүмүүс байна” гэсэн нь анхаарал татсан. Тэгвэл тэдгээр 69 иргэний дунд Ц.Баярмаа, М.Батсайхан нар байгаа юм.
Ц.Баярмаа, М.Батсайхан нарыг тамхины хууль бус наймаанд оролцож Польш улсын хуулийг зөрчсөн, онцгой албан татвартай бүтээгдэхүүнийг их хэмжээгээр хууль бусаар нэвтрүүлсэн гэдэг үндэслэлээр шалгаж эхэлсэн байдаг аж.
Элчин сайд А.Баттөрийн зөвлөх М.Батсайхан хууль бус тамхины наймаанаас гадна Францад хулгай хийдэг монгол залуустай хамтардаг гэдгийг хэвлэлүүд онцолсоор байгаа юм.
Өөрөөр хэлбэл, хулгайн барааг борлуулахад нь тусалдаг, түүнийхээ хариуд шан харамж авдаг. Монголоос Францад суугаа ЭСЯ-ны хуурамч тодорхойлолтыг өндөр үнээр гаргадаг зэрэг мэдээллүүд ч хөвөрч буй.
Ямартаа ч Элчин сайд А.Баттөрийн гэр бүл, ажлын хамтрагчийн хүрээнд нэг бус нэлээд хэдэн төрлийн хэрэг зэрэг мандаж, хуулийнхан хэд, хэдэн хавтаст хэрэг нээн шалгаж байгаа нь тодорхой боллоо. Элчин сайд А.Баттөр эхнэр, зөвлөхийнхөө хууль бус үйлдлийг мэдэхгүй өнгөрөөнө гэж байхгүй.
Ерөөс Францад Монголыг төлөөлөн суугаа ЭСЯ тэр чигээр хууль бус наймаа, мөнгө угаалтын үүр уурхай болсон гэж хардах нөхцөл байдал одоо бий болоод байна.
Д.ЦОГТБААТАР: ЗӨРЧИЛ ГАРГАСАН БОЛ ӨРШӨӨЛ БАЙХГҮЙ
Дипломат ажилтан хилийн чанадад албан тушаалаа урвуулсан хэргийн тухайд Гадаад харилцааны сайд Д.Цогтбаатар байр сууриа хэвлэлийнхэнд илэрхийлсэн.
Тэрбээр “Тамхины асуудалтай холбоотойгоор Европт суугаа бүхий л Элчин сайдын яаманд хяналт, шалгалт хийж байгаа. Хууль хүчний байгууллагатайгаа хамтраад хяналт тавьж байна.
Хяналт тавихдаа ганц асуудлаар бус бүхий л байж болох зөрчлийн асуудлуудаар хяналтаа тавиад явж байгаа. Шалгалтаар янз бурийн үр дун гарч байгаа байх. Мөрдөн байцаалтын шатанд явж байгаа учраас бидэнд мэдээлэл ирүүлээгүй.
Хяналт шалгалт дуусаагүй учраас бид ч мөн асуухгүй байгаа юм. Хилээр гарах эрх дээр нь хязгаарлалт тавьсан гэдэг албан ёсны мэдээллийг авсан. Яригдаж буй асуудал шүүхээр шийдэгдээгүй байгаа учраас шалгах ёстой гэж бодож байна. Эцсийн дүгнэлт гарахыг нь хүлээж байна.
Мөрдөн байцаах үйл ажиллагааг бид бүрэн дэмжиж ажиллана. Ер нь энэ төр хяналттай, зүй ёсоор нь ажлаа хийгээд явж буй хүмүүст ямар ч асуудалгүй. Харин зөрчил гаргасан бол өршөөл байхгүй. А.Баттөр бол бүх насаараа гадаад харилцааны салбарт ажилласан. Өмнө нь мөн Францад сууж байсан.
Намайг Гадаад харилцааны сайдаар томилогдохоос өмнө Францад суух элчин сайдаар томилогдсон байсан” гэж байв.
“ЭЛЧИН САЙДТАЙ ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭЛЭЛД МАШ ИХ ХЯНАЛТТАЙ ХАНДАЖ БАЙГАА”
Гадаад дахь Монголын Элчин сайдын яамдтай холбоотой гомдол маргаан тасардаггүй. Францад ч ЭСЯ-нд хаягласан гомдол, санал иргэдээс тасардаггүй аж. Тухайн оронд ажиллаж амьдарч байгаа иргэдийнхээ эрх ашгийг хамгаалах үндсэн үүрэгтэй Элчин сайдын яамныхан иргэдээ хүлээж авдаггүй, ажлын байрандаа байдаггүй зэргээр ихээхэн хүндрэл учруулдаг гэнэ.
Элчин сайд нь хэрэгт холбогдсон мэдээллийг Франц дахь монголчууд сошиал сүлжээнд хуваалцах, байр сууриа илэрхийлэх явдалд ихээхэн хяналттай хандаж байгааг Франц дахь монголчууд онцолж байна. Шүүмжилсэн сэтгэгдэл бичсэн иргэд рүү ЭСЯ-наас холбогдож дарамталсан тохиолдол ч гарсан байна.
Энэ талаар Францад амьдардаг нэгэн иргэнтэй холбогдож дараахь мэдээллийг тодруулсан юм.
-Францад суугаа Элчин сайдыг албан тушаалаа урвуулж ашигласан хэрэгт шалгаж эхэлсэн талаар сонссон байх. Францад энэ талаар ямар үйл явдал, мэдээлэл өрнөж байна вэ?
-Нарийн мэдээлэл авсан иргэд тун ховор байгаа. Ямартаа ч ийм үйл явдал болсон гэдгийг сонссон. Энд байгаа монголчууд мэдээллээ хуваалцах ганц суваг бол сошиал сүлжээ. Сошиал сүлжээнд энэ талаар пост оруулсан хүн удахгүй постоо устгасан харагдсан. Ер нь манай Элчин хүнд суртлаараа зартай шүү дээ. Иргэдийн шүүмж огт тасардаггүй.
-Тухайлбал, ямар төрлийн хүнд суртал ихтэй гэж?
-Хүнд суртлаас гадна Элчин сайдын яам гэдэг Монголын төрийн байгууллага гэсэн үг. 2016 онд Францад төрсөн хүүхэд ЭСЯ-наас төрсний гэрчилгээгээ авсан байдаг. Тэгээд саяхан Монгол явах гээд ЭСЯ-нд хандтал хүүхэд нь Монгол Улсын бүртгэлд бүртгэлгүй байна гэсэн хариу өгсөн. Элчингээс тодруулахад 2016-2018 он хүртэл төрсөн 70-80 хүүхдэд төрсний гэрчилгээ тухайн үед ажиллаж байсан хүн олгосон байна. Тухайн хүндээ хариуцлага тооцохыг хүссэн боловч зугтаасан, олдохгүй байна гэсэн хариу өгсөн байдаг.
Захын ийм жишээ байна. Шаардлагатай зүйл тодруулахаар ЭСЯ руу хэд хэд холбогдож үзсэн. Үнэхээр харилцааны соёлгүй, нутаг нэгтэй хүмүүстээ туслах сэтгэлгүй хүмүүс байсан. Түүнээс хойш холбогдохоо больсон.
-Элчин сайдын зөвлөх хулгай хийдэг монголчуудтай хамтардаг тухай мэдээлэл бас гараад байгаа. Ер нь манайхан тэнд хулгай хийх тохиолдол байдаг байх нь ээ?
-Шууд манайхан хулгай хийдэг гэж шүүмжилбэл тийм ч таатай зүйл биш байна. Энэ улсад ирээд яг яагаад, ямар учраас хулгай хийх болсон нь чухал. Би энд амьдардаг хүмүүсээ өмөөрнө гэв.
